Vandaag de dag kunnen we ons in de gezondheidszorg steeds meer beroepen op geavanceerde behandelingstechnieken, adequate medicatie en hogere normen van steriel werken in operatiekamers. Gelukkig kunnen we vertrouwen op de vele zorginstellingen en ziekenhuizen, die deze maatregelen hoog in het vaandel dragen. Ondanks deze maatregelen blijkt maar al te vaak dat na een operatie ongewenste complicaties optreden vanwege bacteriële infecties (bacteriëmie). Deze complicaties zijn niet zelden veroorzaakt door één of meerdere infectiehaarden die aanwezig zijn in onze mond. Het is raadzaam om voorafgaand aan welke operatie dan ook, zich uitgebreid te onderwerpen aan een mondonderzoek door de tandarts.
Via onze mond kunnen bacteriën dagelijks “toegang” vinden tot ons lichaam. Ons lichaam is daarop berekend om met deze bacteriële aanval om te gaan. Het speeksel, de slijmvliezen, maagsappen, ons immuunsysteem, e.d. zorgen ervoor dat de bacteriën uitgeschakeld worden. Maar wat heeft ons gebit met dit alles te maken? Bij beschadigd mondslijmvlies, zoals ontstoken tandvlees, of wondjes die zijn veroorzaakt door een (volledige) plaatprothese, is er een gemakkelijke toegang voor bacteriën in onze bloedbaan. Zoals ook bij slechte en oude kronen en vullingen (witte en/of zwarte vullingen), kunnen de bacteriën zich onder deze restauraties nestelen en op den duur een kaakontsteking veroorzaken. Uit algemene voorzorg tegen tandproblemen is het aanbevelenswaardig om regelmatig uw tandarts te consulteren om dit snel te herkennen.
Maar nu staat u noodgedwongen voor een operatie te wachten. Wat voor invloed heeft uw gebit op mogelijke post-operatieve complicaties?
We weten nu dat bacteriën gemakkelijk in onze bloedbaan komen t.g.v. beschadigingen aan mondslijmvliezen en tandvlees, slechte restauraties en wortelontstekingen aan tanden en kiezen. Laten we ingaan op wat voor gevolgen dit kan hebben bij de meest gangbare operaties.
Hart- en vaatchirurgie
Zodra bij u een prothetisch onderdeel wordt aangebracht, bv. een hartklep, een aortaklep, een stent, e.d. is de kans groot dat de bacteriën die inmiddels in de bloedbaan circuleren, zich gaan nestelen op uw nieuwe prothetisch onderdeel. Aangezien dit prothetisch deel niet doorbloed is, kan het afweersysteem de bacteriën niet onschadelijk maken. Het gevolg is dat het prothetisch onderdeel op den duur slechter gaat functioneren en uiteindelijk zelfs wordt afgestoten.
Orgaantransplantatie
Onmiddellijk na de transplantatie is onze weerstand tegen infecties sterk verminderd. De bestaande infectie tast het getransplanteerde orgaan aan en kan tot desastreuse gevolgen leiden, waaronder ook afstoting.
Kankerbehandeling
Bij kankerprocessen en kankerverwijderende operaties wordt ons immunsysteem al behoorlijk op de proef gesteld. Bij aanwezigheid van infectiehaarden in de mond, kunnen de chemokuur en/of radiotherapie aanleiding geven tot het vermeerderen van cariës, verergering van tandvlees- en kaakontstekingen, en versneld verlies van tanden en kiezen.
Kunstheup, kunstknie, e.d.
De aangebrachte gewrichtsprothese zal na de operatie moeten adapteren met het beenbot. Deze adaptatie wordt verzorgd door ondermeer de bouwstoffen in ons bloed. De aanwezige bacteriën in de bloedbaan kunnen dit genezingsproces verstoren, met grote waarschijnlijkheid dat de gewrichtsprothese niet goed adapteert, en het gevolg is dat de prothese uiteindelijk afgestoten wordt.
Als laatste punt en zeker niet onbelangrijk, is dat de eerste paar dagen na een operatie een patiënt sowieso weinig of geen aandacht kan besteden aan zijn mondhygiëne (vanwege bv. intensive care opname, narcose-ontwaking, e.d.). U kunt zich voorstellen dat dit een extra groei van bacteriën in de mond met zich meebrengt en zodanig de infectiehaarden “voedt”, waardoor de bacteriële invasie in de bloedbaan toeneemt.
In de regel wordt door de meeste behandelende specialisten aandacht besteed aan wat voor gevolgen mondbacteriën kunnen veroorzaken. Mocht dit niet gebeuren dan kunt u zelf het initiatief nemen voor een tandheelkundig onderzoek.
Zoals u ziet is het raadzaam om zich vooraf aan alle operaties tijdig bij uw tandarts te melden voor een uitgebreid klinisch onderzoek en aanvullend röntgenologisch onderzoek, en zich te laten behandelen aan mogelijke ontstekingen, infecties en slechte restauraties om het risico van post-operatieve complicaties zoveel mogelijk te reduceren.