De complexiteit van het kaakgewricht
De kaak wordt de hele dag gebruikt. Helaas gaat het ook wel eens mis en zijn kaakproblemen het gevolg. Kaakgewrichtsproblemen zijn vaak ongemerkt aanwezig. Terwijl de arts de bron van de hoofdpijn, oorklachten, gebitsproblemen en nekpijn ter plaatse zoekt, houdt de vergeten kaak zich schuil als oorzaak. Kleine veranderingen in het kaakgewricht zijn in staat tot een oneindige reeks onbegrepen klachten. Andersom kan ook, dat de tandarts zoekt naar de pijnlijke kies of kiezen zonder enige afwijkingen te kunnen vinden. Na een wortelkanaalbehandeling of het trekken van een kies of kiezen blijft de pijn aanhouden, omdat de bron van de pijn niet in de kies zit. De patiënt is nu nog verder van huis, omdat het kaakgewricht vaak over het hoofd wordt gezien.
Het kaakgewricht is het meest complexe gewricht van ons lichaam. Het kan in drie dimensies bewegen zodoende dat het ons toelaat te spreken, afbijten, kauwen, slikken, drinken, geeuwen, zingen, blazen, zoenen en lachen. De bewegingen van het kaakgewricht kun je voelen door je vingers net voor je oren te plaatsen, ofwel de pink in het gehooruitgang te steken en de kaak te bewegen. Bij deze test voel je de verplaatsing van het kaakkopje in samenspel met een kraakbeenschijfje (discus) geleidt door het gewrichtskommetje aan de basis van de schedel. Vooral deze discus zorgt voor een soepele beweging. Vergelijk de discus met de meniscus van een knie, maar dan ter grootte van het chipje van je mobiele telefoon voor je abonnement. Kaakgewrichtsproblemen openbaren zich klinisch als verstoringen in normaliter vloeiend verlopende bewegingen van de onderkaak, zoals slingerende kaakbeweging, onregelmatige beweging of beperkingen, slotverschijnselen en kaakgewrichtsgeluiden. De geluiden die men ervaart bij kaakbewegingen kunnen knisperend, zanderig, knappend of klikkend zijn. Al deze verstoorde kaakbewegingen en geluiden worden gerealiseerd door het schuiven of verkeerd schuiven van een beschadigde discus. De beschadiging van de discus wordt bevorderd door het missen van tanden en kiezen, door verkeerd eetgedrag (zoals veel kauwgum eten, te taai of hard voedsel nuttigen, te grote happen nemen), door verkeerde gewoonten (zoals nagelbijten, buikslaper, met de mond te ver open gapen, tandenknarsen, sigaar in de mondhoek laten hangen), door tandartsbehandelingen (zoals verkeerd aangemeten gebit, een niet lekker zittende kroon, brug of vulling, een moeilijke tandextraktie) of door een ongeval (zoals kaakslag, whiplash).
Het bewegen van de onderkaak is een combinatie van kauwspieren en de spieren die vanuit de nek en schouders komen. Bij een beschadiging of afwijking aan het kaakgewricht kan er een spierspanning of spieroverbelasting ontstaan van voorgenoemde spieren. Deze spieren proberen het aangetaste kaakgewricht te ontlasten en de kauwkrachten op te vangen. De spierspanning die daaruit ontstaat, geeft een pijnsensatie uitstralend naar het oor, slaap, tanden en kiezen, hoofd, nek of schouder. Deze pijnsymptomen zetten ons vaak op het verkeerde been bij een diagnose stellen.
Volgens wetenschappelijke onderzoeken lijdt 20 tot 30% van de Westeuropese bevolking aan één of meerdere symptomen van kaakgewrichtsproblematiek. Waarbij het merendeel van dit percentage vrouwen zijn. De hilariteit en bevestiging van de gedachte van de man dat vrouwen meer hun mond bewegen, kan ik gelijk ontkrachten. Dames, uit verdere onderzoeken blijkt dat mannen veel langer met dit probleem blijven rondlopen en minder snel een (tand)arts bezoeken.